Ostatni dzień 58. posiedzenia Sejm rozpoczął od uczczenia minutą ciszy pamięci zmarłych w ostatnim czasie wybitnych Polaków: Wojciecha Kilara, pianisty oraz kompozytora muzyki poważnej i filmowej, a także Stanisława Dąbrowskiego, pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, posła na Sejm X kadencji. W głosowaniach Izba zdecydowała m.in. o wprowadzeniu ułatwień dla kandydatów w wyborach do Parlamentu Europejskiego oraz o uproszczeniu sposobu ustalania limitu wydatków na kampanię w eurowyborach. Sejm uchwalił też przepisy regulujące udział zagranicznych funkcjonariuszy lub pracowników we wspólnych operacjach i działaniach ratowniczych w Polsce. Ponadto posłowie znowelizowali Kodeks postępowania cywilnego.
Decyzją Sejmu uchwalona została ustawa o udziale zagranicznych funkcjonariuszy lub pracowników we wspólnych operacjach lub wspólnych działaniach ratowniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Nowe przepisy dostosowują prawo do przepisów unijnych dotyczących współpracy w zakresie zwalczania terroryzmu i przestępczości transgranicznej oraz współpracy w sytuacjach kryzysowych. Ustawą objęte będą działania Policji, Straży Granicznej, BOR i Państwowej Straży Pożarnej. Zgodnie z nowymi przepisami we wspólnych operacjach będą mogły uczestniczyć wyłącznie osoby z państw unijnych oraz strefy Schengen. Natomiast działania ratownicze będzie można podejmować także z udziałem przedstawicieli innych państw, np. sąsiadujących z Polską. Podczas pobytu w naszym kraju zagraniczni funkcjonariusze i pracownicy będą zobowiązani do przestrzegania polskiego prawa oraz procedur używania broni i środków przymusu bezpośredniego. Z wnioskiem o udział funkcjonariuszy lub pracowników zagranicznych służb będą mogli występować: komendanci główni Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej; minister spraw wewnętrznych z urzędu lub na wniosek szefa BOR lub komendantów głównych Policji, SG i PSP, a także Rada Ministrów. Ustawa będzie teraz rozpatrywana w Senacie.
Posłowie wprowadzili także zmiany do Kodeksu wyborczego, aby dostosować polskie prawo do dyrektywy Rady 2013/1/UE w odniesieniu do kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego przez obywateli UE mieszkających w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami. Dyrektywa zniosła wymóg przedkładania przez obywateli, którzy chcą kandydować w wyborach do PE urzędowego zaświadczenia, że nie są pozbawieni biernego prawa wyborczego. Zgodnie z nowelizacją dotychczas wymagane zaświadczenie zostało zastąpione oświadczeniem, składanym przez osobę zainteresowaną startem w wyborach, że nie jest pozbawiona prawa do kandydowania do Europarlamentu. Ustawa przewiduje ponadto, że okręgowa komisja wyborcza będzie występować do ministra spraw wewnętrznych o informację w sprawie oświadczenia o braku pozbawienia prawa do kandydowania do PE. MSW będzie potwierdzać prawdziwość oświadczenia w państwie członkowskim, z którego pochodzi kandydat. Informacja o wyniku procedury sprawdzającej będzie niezwłocznie przekazywana okręgowej komisji wyborczej. Nowelizacją zajmie się teraz Senat.
Druga nowelizacja Kodeksu wyborczego, uchwalona w ostatnim dniu 58. posiedzenia, zmienia sposób wyliczania limitu wydatków komitetów wyborczych na kampanię w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Zgodnie z przepisami obowiązującymi do tej pory limit wydatków był obliczany przez pomnożenie liczby wyborców przez 60 groszy i liczbę eurodeputowanych wybieranych w okręgach, w których komitet zarejestrował listy kandydatów. Jednak ordynacja do Europarlamentu nie pozwala na określenie stałej liczby posłów do PE – liczba mandatów podczas kampanii i wynikająca z wyborów może się zmieniać. W myśl nowelizacji liczba europosłów nie będzie uwzględniana przy ustalaniu limitu wydatków na kampanię. W dalszej kolejności ustawa zostanie rozpatrzona przez Izbę drugą parlamentu.
Kolejnym aktem prawnym przyjętym przez posłów była nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego. Ustawa wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 listopada 2010 r., w którym uznano, że minister sprawiedliwości przekroczył upoważnienie ustawowe, regulując w rozporządzeniu sposób nadawania klauzul wykonalności tytułom egzekucyjnym. Dotychczas to rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych przewidywało, że jeżeli tytułem egzekucyjnym był wyrok lub ugoda sądowa, to sąd co do zasady nie wydawał oddzielnego postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności, tylko umieszczał ją na odpisie wyroku lub na protokole posiedzenia zawierającym treść ugody. W myśl nowelizacji zagadnienie to zostało uregulowane w ustawie, a nie w rozporządzeniu. Nowelizacja utrzymuje zasadę niewydawania odrębnych postanowień o nadaniu klauzuli wykonalności. W elektronicznym postępowaniu upominawczym klauzula wykonalności będzie pozostawiana wyłącznie w systemie teleinformatycznym. Teraz ustawa będzie przedmiotem prac Senatu.
Sejm wyraził ustawową zgodę na ratyfikację przez prezydenta Umowy wewnętrznej między przedstawicielami rządów państw członkowskich UE, zebranymi w Radzie, w sprawie finansowania pomocy unijnej na podstawie wieloletnich ram finansowych na lata 2014-2020 zgodnie z umową o partnerstwie AKP-UE oraz w sprawie podzielenia pomocy finansowej dla krajów i terytoriów zamorskich, do których stosuje się część czwartą Traktatu o funkcjonowaniu UE, sporządzonej w Luksemburgu i w Brukseli, odpowiednio 24 i 26 czerwca 2013 r. Umowa określa sposób i zasady finansowania oraz wydatkowania przez państwa członkowskie Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR), za pomocą którego UE udziela pomocy rozwojowej państwom Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) oraz krajom i terytoriom zamorskim (KTZ). EFR jest głównym, pozabudżetowym instrumentem pomocy rozwojowej UE na rzecz tych państw. W nowej perspektywie finansowej EFR wyniesie w skali całej UE 30,5 mld euro, w tym 29,1 mld pomocy dla państw AKP, 364,5 mln na rzecz KTZ oraz 1,1 mld na pożyczki Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Ustawą zajmie się teraz Izba druga.
Ponadto posłowie uchwalili nowelizację ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw. Wpisuje się ona w kolejny etap informatyzacji i cyfryzacji administracji publicznej oraz w proces wdrażania Europejskiej Agendy Cyfrowej, zakładającej rozpowszechnienie usług z zakresu e-administracji do 2015 r. Ustawa wprowadza obowiązek posługiwania się przez podmioty publiczne elektroniczną skrzynką podawczą na platformie ePUAP. Elektroniczna wymiana dokumentów z urzędami ma być zrównana z formą „papierową”. Nowelizacja przewiduje również, że strony postępowań administracyjnych będą miały dostęp do akt swoich spraw przez Internet. Ustawa umożliwia też składanie pism procesowych w formie elektronicznej do sądów administracyjnych. Nowe przepisy wprowadzają także szereg rozwiązań, które mają zwiększyć możliwości korzystania z platformy ePUAP, m.in. rozszerzenie sieci punktów potwierdzenia profilu zaufanego ePUAP. Nowelizacja przewiduje również, że podmioty publiczne, służby specjalne, Kancelaria Sejmu, Kancelaria Senatu, Kancelaria Prezydenta RP, Narodowy Bank Polski, agencje wykonawcze (np. Agencja Mienia Wojskowego czy Narodowe Centrum Nauki) oraz inne podmioty uprawnione do wykonywania praw majątkowych do programów komputerowych opracowanych przez pracowników w ramach wykonywania obowiązków służbowych mogą umożliwić sobie wzajemnie nieodpłatne korzystanie z tych programów. Następnie nowelizacja zostanie przekazana do podpisu prezydenta.
Sejm skierował poselski projekt nowelizacji ustawy – Prawo budowlane i ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym do Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu ponownego rozpatrzenia. Zdaniem wnioskodawców celem projektu jest m.in. ochrona mieszkańców przed szkodliwym wpływem niekontrolowanego rozpowszechnienia elektrowni wiatrowych. Projekt przewiduje zakaz budowania takich elektrowni o mocy powyżej 500 kW bliżej niż 3 km od zabudowań mieszkalnych i terenów leśnych. Ta trzykilometrowa strefa ochronna ma być uwzględniona przez ministra środowiska przy wydawaniu rozporządzenia określającego warunki techniczne instalacji tego rodzaju. Według wnioskodawców proponowana nowelizacja zmierza także do utworzenia systemu społecznej i urzędowej kontroli nad procesem instalowania farm wiatrowych. Ponadto projekt przewiduje, że elektrownie wiatrowe o mocy ponad 100 kW będą mogły być lokalizowane wyłącznie na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nie będzie to możliwe w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania, wydawanej w przypadku braku planu miejscowego. Proponowana nowelizacja zakłada także, że elektrownie wiatrowe o mocy przekraczającej 500 kW, wybudowane przed wejściem w życie proponowanej nowelizacji, będą musiały zostać dostosowane do nowych przepisów do końca 2017 r.
Do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka z zaleceniem zasięgnięcia opinii Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach posłowie skierowali poselski projekt nowelizacji ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz ustawy – Kodeks karny. Projekt przewiduje uznanie za przestępstwo publicznego oskarżania polskich, niepodległościowych, niekomunistycznych, podziemnych formacji i organizacji Polskiego Państwa Podziemnego o udział w zbrodniach masowych. Za przestępstwo w projekcie uznano także publiczne używanie słów: „polskie obozy śmierci”, „polskie obozy zagłady” i „polskie obozy koncentracyjne” wobec niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i ośrodków zagłady. Za dopuszczenie się tych czynów projekt przewiduje karę grzywny, ograniczenia wolności lub do 5 lat więzienia. Wnioskodawcy proponują, by w tych sprawach IPN wszczynał śledztwa z urzędu. Ponadto autorzy proponują, by te przestępstwa popełnione za granicą przez obywatela polskiego lub obcokrajowca były ścigane na mocy prawa polskiego. W tym celu wnioskodawcy proponują zmianę Kodeksu karnego, polegającą na rozszerzeniu katalogu czynów zabronionych, które w sposób szczególny godzą w polski interes narodowy. Zdaniem wnioskodawców zaproponowane rozwiązania będą przeciwdziałać fałszowaniu polskiej historii oraz niszczeniu wizerunku kraju.
Ponadto w głosowaniach Sejm nie wyraził zgody na uchylenie immunitetu poselskiego posłowi Zbigniewowi Dolacie.
W ostatnim dniu 58. posiedzenia Sejmu Izba przyjęła do wiadomości sprawozdanie z działalności Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w 2012 r. Zgodnie z dokumentem w okresie sprawozdawczym GIODO przeprowadził 165 kontroli zgodności przetwarzania danych osobowych z przepisami ustawy o ochronie danych osobowych. Najwięcej kontroli - 92 - zrealizowano z urzędu. W 2012 r. Generalny Inspektor wydał łącznie 57 decyzji administracyjnych w związku z przeprowadzonymi kontrolami. Ze sprawozdania wynika również m.in., że w 2012 r. do Generalnego Inspektora wpłynęły 93 wnioski o wyrażenie zgody na przekazanie danych osobowych do państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Zgodnie z dokumentem, w 2012 r. do biura GIODO zgłoszono do rejestracji 21850 zbiorów danych - 14917 zbiorów pochodziło od podmiotów publicznych, natomiast 6663 od prywatnych. Sprawozdanie wpłynęło do Sejmu 21 października 2013 r., a 19 listopada 2013 r. o jego przyjęcie wniosła Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Sprawozdanie komisji przedstawiła posłanka Ligia Krajewska.
Ważnym punktem było również posiedzenie podkomisji ds. zmian w prawie zamówień publicznych, na którym posłanka Maria Janyska pracowała m.in. nad projektem rządowym dotyczącym uproszczenia procedur i podwyższenia progów dla zamówień ze sfery nauki, badań i kultury, który zawiera też regulację dotyczącą wszystkich zamówień, tj. podwyższenie progu, od którego należy stosować procedury zamówień z ustawy do 30.000 euro (dotychczas 14.000 euro).
Ta propozycja zdominowała dyskusję w podkomisji. Niektórzy posłowie uznali, że powinno się jednocześnie zobowiązać zamawiających do opracowania zasad zamówień wobec wszystkich będących poniżej tej wartości.
"W głosowaniu nie podzieliliśmy tego poglądu uznając, że bardziej skuteczne od "procedur" byłoby zobowiązanie do informowania w Biuletynie Zamówień Publicznych o planowanych tzw. zamówieniach podprogowych" podkreśliła M. Janyska. "Jestem także zwolennikiem jawności i szerokiej informacji, która skuteczniej wpływa na transparentność, bo jest poddawana publicznej ocenie. A z procedurą (zasadami), którą każdy zamawiający mógłby przygotować wg. swojego uznania wiadomo jak może być - może stać się parasolem ochronnym i powodem do tłumaczenia typu : "procedura nie pozwala, .......procedura nakazuje....". Podkomisja ostatecznie zakończyła prace nad tym projektem i przedstawi sprawozdanie Komisji Gospodarki.
Projekt ma duże znaczenie dla zwiększenia efektywności prac w dziedzinie nauki i rozwoju, a więc także wpływ na tempo wdrażania innowacji.
fot. K.Białoskórski
Poniżej wypowiedź posłanki z 8.01.2014 r. z posiedzenia podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia: - poselskich projektów ustaw o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych (druki nr 1076, 1226, 1335, 1653), - senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych (druk nr 1082), - rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych (druk nr 1179), - rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1638)