:: Posiedzenie nr 18

13.07.2012

Od uczczenia przez posłów 90. rocznicy powrotu części Górnego Śląska do Polski rozpoczął się ostatni dzień 18. posiedzenia Sejmu. Izba uchwaliła też m.in. przepisy sankcjonujące podział MSWiA na dwa resorty: spraw wewnętrznych oraz administracji i cyfryzacji. Ponadto, posłowie znowelizowali Kodeks postępowania karnego, ujednolicając zasady zwrotu kosztów osobom uczestniczącym w postępowaniach sądowych. W trakcie obrad przegłosowane zostały również senackie poprawki do ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Decyzją Sejmu prof. Leon Kieres został wybrany na sędziego Trybunału Konstytucyjnego.

- Niech pamięć o śląskich bohaterach będzie zawsze żywa i niech staną się oni wzorem dla wszystkich pokoleń Polaków – czytamy w przyjętej przez aklamację uchwale ws. 90. rocznicy powrotu części Górnego Śląska do odradzającego się państwa polskiego. 16 lipca minie 90 lat od uroczystości zjednoczenia śląskich ziem z Polską, która odbyła się w Katowicach. Posłowie złożyli hołd tym, którzy walczyli o połączenie z macierzą w trzech śląskich powstaniach. Uchwała upamiętnia wybitnych Ślązaków i jest wyrazem wdzięczności za ich zaangażowanie w umacnianie ducha narodowego oraz krzewienie mowy polskiej. W sposób szczególny Sejm uczcił pamięć działaczy plebiscytowych, przede wszystkim przywódcy III powstania śląskiego Wojciecha Korfantego.

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany wynikają z konieczności dostosowania przepisów do ustawy z 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim. Jedna z nich polega na tym, że obowiązek przekazywania do gminy danych o nabyciu lub utracie obywatelstwa polskiego spoczywać będzie nie tylko na wojewodzie, ale dodatkowo na ministrze właściwym do spraw wewnętrznych. Ponadto, nowe przepisy uprawniają, oprócz wojewody, także ministra właściwego do spraw wewnętrznych do dokonywania zmian w rejestrze PESEL, zgodnie z kompetencjami przyznanymi w ustawie o obywatelstwie polskim. Nowelizacja wprowadziła też zmianę w ustawie o dokumentach paszportowych przewidującą, że paszport traci ważność z dniem utraty obywatelstwa polskiego. Teraz ustawa trafi do Senatu.

W piątkowym głosowaniu posłowie przyjęli także nowelizację ustawy o działach administracji rządowej, która przekazuje ministrowi administracji i cyfryzacji zagadnienia dotyczące przeciwdziałania skutkom klęsk żywiołowych. Problematyka ta zostaje przeniesiona z działu „sprawy wewnętrzne” do działu „administracja publiczna”. Ponadto do zadań resortu administracji i cyfryzacji doszło m.in. udzielanie pozwoleń na przeprowadzanie zbiórek publicznych oraz wydanie rozporządzenia w sprawie ich przeprowadzania. Kolejnym z zadań jest nadzór nad systemem powiadamiania ratunkowego wraz z kompetencją wydania odpowiednich aktów wykonawczych. Minister administracji i cyfryzacji zyskał także upoważnienie do wydania aktu wykonawczego w sprawie centralnego repozytorium, które zawiera informacje publiczne o szczególnym znaczeniu dla innowacyjności i społeczeństwa informacyjnego, przeznaczone do ponownego wykorzystania. Dodane zostały też nowe zadania do działu „informatyzacja”, m.in. przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu i rozwój usług świadczonych drogą elektroniczną oraz usług na żądanie. Następnie ustawą zajmie się Senat.

Druga nowelizacja ustawy o działach administracji rządowej, uchwalona dziś przez Sejm, integruje politykę przestrzenną i miejską z polityką rozwoju. Zagadnienia związane z zagospodarowaniem przestrzennym na poziomie krajowym i regionalnym oraz polityka miejska zostały przeniesione z działu „budownictwo, gospodarka przestrzenna i mieszkaniowa” do działu „rozwój regionalny”. Zmiana rozszerza kompetencje ministra rozwoju regionalnego, czyniąc go odpowiedzialnym za budowanie zintegrowanego systemu zarządzania rozwojem. Zmieniona została także nazwa działu „budownictwo, gospodarka przestrzenna i mieszkaniowa” na „budownictwo, lokalne planowanie przestrzenne i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo”. Nowelizacja będzie teraz przedmiotem prac izby drugiej parlamentu.

Ponadto posłowie znowelizowali ustawę o ochronie przyrody oraz ustawę Prawo łowieckie. Nowelizacja nadaje właściwą interpretację przepisom wdrażającym dyrektywy unijne: ptasią z 2009 r. (w sprawie ochrony dzikiego ptactwa) i siedliskową z 1992 r. (w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory). Przyjęte regulacje wykonują dwa orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE. Usprawniają one procedury wydawania decyzji dotyczących odstępstw od zakazów w stosunku do gatunków chronionych. Ze względu na poważne szkody wyrządzane przez niektóre gatunki zwierząt (np. kormorana czarnego) zniesiono uzyskiwanie indywidualnych zezwoleń na odstępstwo od zakazów ochrony gatunkowej. Odstępstwo będzie wydawane na 5 lat, w formie zarządzenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Ponadto ustanowiony został system monitorowania przypadkowego chwytania lub zabijania gatunków zwierząt objętych ścisłą ochroną oraz wydry (w polskim prawie jest ona objęta ochroną częściową). Ustawa zostanie teraz przekazana do Senatu.

Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw była kolejnym aktem prawnym uchwalonym przez Sejm w ostatnim dniu posiedzenia. Ustawa dostosowuje prawo do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 22 marca 2011 r. o niezgodności z Konstytucją RP przepisów dekretu z 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniach sądowych. Celem zmian jest ujednolicenie zasad zwrotu kosztów sądowych osobom uczestniczącym w postępowaniach sądowych (m.in. świadkom, biegłym, tłumaczom, specjalistom). Osoby te będą mogły ubiegać się o zwrot kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania do miejsca postępowania np. własnym samochodem, a nie tylko najtańszym środkiem transportu. W związku ze stawiennictwem, osobom tym będzie przysługiwał zwrot kosztów noclegu, utrzymania oraz utraconego zarobku lub dochodu. W dalszej kolejności nowelizacją zajmie się Senat.

Izba przyjęła też ustawę o ratyfikacji Protokołu między Rządem RP a Rządem Republiki Cypru o zmianie Umowy między Rządem RP a Rządem Republiki Cypru ws. unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodów i majątku, sporządzonej w Warszawie 4 czerwca 1992 r., podpisanego w Nikozji 22 marca 2012 r. Protokół aktualizuje listę podatków objętych umową – z podatków polskich usunięty zostaje podatek rolny, a strona cypryjska usuwa podatek od nieruchomości oraz aktualizuje nazwy dwóch innych podatków: daniny specjalnej na obronę Republiki oraz podatku od zysków ze sprzedaży majątku. Protokół zmienia też przepisy umowy dotyczące opodatkowania dywidend, odsetek oraz należności licencyjnych. Ponadto w odniesieniu do podatku od odsetek i dywidend dokument zakłada obniżenie stawki podatku z 10 proc. do 5 proc. Zmieniony zostanie też przepis dotyczący wynagrodzeń z tytułu zasiadania w zarządach i radach nadzorczych spółek. Dochody te byłyby opodatkowane w państwie, w którym osoby te mają miejsce zamieszkania. Ustawa o ratyfikacji protokołu będzie teraz przedmiotem prac Senatu.

Posłowie uchwalili również nowelizację ustawy o paszach przesuwającą z 1 stycznia 2013 r. na 1 stycznia 2017 r. termin wejścia w życie zakazu wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz GMO przeznaczonych do użytku paszowego. Zmiana ta ma umożliwić wnikliwą analizę wyników badań polskich instytutów badawczych nad bezpieczeństwem wykorzystywania takich pasz i przeprowadzenie dodatkowych badań dotyczących skutków stosowania pasz GMO. W opinii autorów nowelizacji jest ona też podyktowana dbałością o konkurencyjność polskich producentów rolnych.

Sejm przyjął zaproponowaną przez Senat redakcyjną poprawkę do nowelizacji ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Ustawa dostosowuje obowiązujące przepisy do zmieniających się potrzeb nadzoru epidemiologicznego i wymogów zwalczania chorób zakaźnych. Umożliwia Państwowej Inspekcji Sanitarnej podejmowanie działań przeciwepidemiologicznych, które zablokują szerzenie się zakażeń. Nowe rozwiązania regulują kwestie prowadzenia dochodzenia epidemiologicznego przez Państwową Inspekcję Sanitarną w przypadku osób narażonych na biologiczne czynniki chorobotwórcze, co będzie miało szczególne znaczenie np. w przypadku zatruć i zakażeń pokarmowych, a także chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych, takich jak: wirusowe gorączki krwotoczne, wąglik, grypa ptaków, SARS. Ustawa m.in. definiuje podmioty uprawnione do przetwarzania danych osobowych uzyskanych w celu sprawowania nadzoru epidemiologicznego, określa zasady wymiany danych o zachorowaniach między różnymi inspekcjami oraz doprecyzowuje kwestię stosowania przymusu bezpośredniego w czasie interwencji medycznej. Następnie nowelizacja trafi do podpisu prezydenta.

Posłowie przegłosowali też senacką zmianę o charakterze redakcyjnym do nowelizacji ustawy Kodeks postępowania karnego. Ustawa dostosowuje prawo do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 18 października 2011 r. Nowelizacja zmienia zasady orzekania o kosztach procesu w przypadku umorzenia postępowania karnego prowadzonego z oskarżenia publicznego. Zgodnie z nowelizacją, w razie umorzenia postępowania, w wyjątkowych przypadkach takich jak śmierć oskarżonego, sąd może orzec, że koszty procesu w całości lub w części poniesie Skarb Państwa. Ustawa zostanie teraz przekazana prezydentowi do podpisu.

W związku z wycofaniem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy Sejm zdecydował o skierowaniu tego przedłożenia do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Celem projektu jest wzmocnienie uprawnień inspektorów pracy w zakresie egzekwowania przepisów prawa pracy dotyczących zawierania umów o pracę. Zgodnie z projektem inspektorzy pracy będą mogli nakazać pracodawcy zastąpienie umowy cywilnoprawnej umową o pracę w przypadku, gdy wykonywana praca spełnia w rzeczywistości warunki zatrudnienia pracowniczego w myśl przepisów Kodeksu pracy. Aktualnie przepisy te można wyegzekwować jedynie decyzją sądu. Inspektor będzie mógł również nakazać pracodawcy potwierdzenie pracownikowi na piśmie ustaleń dotyczących umowy o pracę w zakresie stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków, jeśli pracodawca nie zrobił tego wcześniej. Pracodawca będzie mógł odwołać się do sądu pracy od decyzji inspektorów. Projekt wpłynął do Sejmu 7 maja br. jako inicjatywa ustawodawcza grupy posłów KP Prawo i Sprawiedliwość. Pierwsze czytanie odbyło się 12 lipca br. na posiedzeniu Sejmu.

W głosowaniu izba wybrała prof. Leona Kieresa na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Wybór jest związany z upływającą 22 lipca 2012 r. kadencją zasiadającego w TK prof. Adama Jamroza. Sędziowie Trybunału są wybierani indywidualnie przez Sejm na 9-letnią kadencję spośród osób wyróżniających się wiedzą prawniczą.

Sejm wysłuchał i przyjął do wiadomości przedstawione przez ministra skarbu państwa sprawozdanie z działalności Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa w 2011 r. Dokument podsumowuje działalność prokuratorii m.in. w zakresie wykonywania zastępstwa procesowego Skarbu Państwa i Rzeczypospolitej Polskiej, wydawania opinii prawnych na rzecz administracji publicznej i udziału w procesie tworzenia prawa. Obszary zaangażowania w ramach zastępstwa procesowego to sprawy arbitrażowe i międzynarodowe – m.in. arbitraż handlowy, odpowiedzialność Skarbu Państwa za wadliwe decyzje administracyjne, celne, podatkowe, bezprawie, zaniechania legislacyjne czy zwrot dofinansowania ze środków UE. W 2011 r. w ramach zastępstwa procesowego Prokuratoria Generalna prowadziła 4 478 nowych spraw. Zakończono 3 324 sprawy (w tym również te wszczęte przed 2011 r.). Ponad połowa z nich zakończyła się częściową lub całkowitą wygraną Skarbu Państwa.